Që nga shpërthimi i pandemisë së koronavirusit, ka ekzistuar një ndjenjë e përgjithshme që bota është në një pikë kthese historike dhe se asgjë nuk do të jetë më si më parë.
Në të vërtetë, teksa koronavirusi bën kërdinë në të gjithë botën, qeveritë kombëtare dhe lokale kanë marrë barrën për të drejtuar luftën kundër kësaj pandemie, e cila ka nevojë për veprim dhe mobilizim global.
Institucionet e qeverisjes globale, përfshirë G7, G20 dhe BE janë hequr mënjanë, ndërsa organizatave ndërkombëtare si FMN dhe OBSH u është vënë në pikëpyetje dobia dhe efektiviteti nga donatori i tyre më i madh, Shtetet e Bashkuara.
Edhe globalizimi duket së është i kërcënuar.
Ekziston një konsensus global që asgjë nuk do të jetë njësoj, pas përfundimit të pandemisë, por duket se nuk ka asnjë marrëveshje globale për një përgjigje globale ndaj saj. E gjithë kjo shtron pyetjen, si do të ndryshojë apo a duhet të ndryshojë bota, si rezultat i pandemisë?
Një botë post-liberale
Ata që flasin për kthimin e shtetit dhe ngritjen e nacionalizmit, si një produkt i ri i pandemisë së koronavirusit, nuk i kanë kushtuar vëmendje.
Shteti dhe nacionalizmi nuk kanë shkuar askund, në mënyrë që të “kthehen”.
Pas sulmeve të 11 shtatorit, në SHBA dhe në të gjithë botën, “shteti i sigurisë” është bërë gjithnjë e më i pranishëm. Paralelisht, “shteti i tregut” është zgjeruar në kurriz të “shtetit shoqëror”, pasi politikat neoliberale kanë hedhur rrënjë në të gjithë botën.
Globalizimi vs izolimi
Globalizimi që nënkupton lëvizjen e lirë të kapitalit, mallrave dhe qarkullimi i lirë i informacionit është sigurisht diçka e mirë. Bota vazhdon të tregtojë, të komunikojë dhe të koordinojë, pavarësisht nga masat anti-COVID-19, të marra nga qeveri të ndryshme.
Kufijtë e mbyllur dhe ndalimet e udhëtimeve janë masa të përkohshme, të cilat do të lehtësohen dhe do të hiqen menjëherë, pasi pandemia të fillojë të bjerë.
Paradoksalisht, falë teknologjisë, njerëzit po lidhen më mirë sot që janë në izolim fizik, se kurrë më parë.
Një pikë kthese pas pandemisë
Në një krizë globale ekonomike dhe kur miliona njerëz të humbin punët e tyre dhe të bëhen edhe më të varfër, potenciali për zemërim popullor, racizëm, fanatizëm fetar dhe neo-fashizëm nuk duhet të nënvlerësohet – veçanërisht, nëse pandemia vazhdon.
Në terma realistë, kjo do të thotë sisteme shtetërore më pak të hapura, më pak të lira. Konsolidimi i pushtetit ose rizgjedhja e nacionalistëve populistë si Trump, Vladimir Putin, Narendra Modi, Rodrigo Duterte, Jair Bolsonaro dhe Xi Jinping do të kishin pasoja të mëdha për të ardhmen e botës.
Rruga përpara
E thënë thjesht, ne kemi nevojë për vizione që marrin parasysh nevojat individuale, komunitare, shtetërore dhe ndërkombëtare dhe gjejnë strategjitë e duhuara për t’i zbatuar ato. Këto strategji duhet të kombinojnë kapacitetet private dhe publike që gjenerojnë zgjidhje lokale për probleme globale, dhe përgjigje universale për të drejtat e njeriut.
Kjo do të thotë që ndryshimi duhet të jetë nga lart poshtë, duke çuar në qeveri më pak autoritare, më transparente, të përgjegjshme dhe demokratike.
Do të thotë politika që përqendrohen më pak në stoqet e armëve dhe tregjet e aksioneve dhe më shumë në kapitalin njerëzor, duke shpërblyer infermierët, mësuesit dhe shkencëtarët, po aq sa futbollistët dhe aktorët. / Al Jazeera – Bota.al
